Forboðna borgin

20.8.2011 | 14:28

Á leiðinni heim frá Kínamúrnum var ekið í gegn um tilvonandi ólympíuþorp ársins 2008. Þetta er ótrúlega stórt, glæsilegt og vel á veg komið að því er virðist. Að vísu hef ég hvorki nægan áhuga á íþróttum eða bara vitneskju um hvað þarf, til að gera svona leika vel úr garði, en það veit trúa mín að þarna er hver leikvangurinn um annan þveran, sundhallir og 5 stjörnu hótel á hverju strái. Þetta er stórbrotið og nútímalegt og að ég hygg, kínverjum til stórsóma. Mér skilst að öll skipulagnig sé tipp topp og engu að kvíða með tímaskort eða annað, enda nóg fjármagn og hugvit í gangi.

Það sem mér fannst þó flottast, var allmargra ferkílómetra svæði, sem er ætlað til að kynna öll þjóðarbrot eða þjóðir sem byggja Kína, fyrir umheiminum. Þarna hafa verið reist 47 lítil þorp með öllum sínum séreinkennum og byggingarstíl, alveg gríðarlega falleg og mismunandi og verður lögð mikil áhersla á að kynna land og þjóð í gegnum þau. Þetta liggur svona eins og vafið inn í útkanta ólympíuþorpsins og virkar ekki stórt en er ótrúlega víðfermt. Ef við verðum hérna eitthvað áfram hlakka ég til að sjá þetta í fullum gangi.

Síðasta morguninn okkar í Peking skruppum við, ég meina skruppum, til að skoða Forboðnu borgina enda tíminn orðinn naumur. Þarna áttaði maður sig í raun og veru á glæsileika Ming tímabilsins, því hún hefur fengið að standa óhreyfð í tímans rás undir stöðugu viðhaldi og er eins og það sem enn stendur frá þessum tíma “breathtakingly beautiful”. Að vísu fær maður ekkert að sjá, nema það sem utandyra er, en rigning og kuldi jók ekki beinlínis á viðveruna þarna.

Þetta er löng ganga í gegnum mörg hlið, því fyrsti keisari þessa tímabils var alveg eins og hinir, sem á undan voru og eftir. Hann áleit sig nafla alheimsins og byggði því borgina í miðju þessa alheims sem hann lét reikna út og hefur örugglega þurft til þess mikla útreikninga, landmælingar og fyrirgefið mér, þvælu, til þess að það mætti lukkast. Á núllpunktinum voru vistarverur hans sem enginn fékk að koma í nema hann, svakalega hefur verið gaman hjá honum!

Peking byggðist síðan smám saman upp út frá þessu og skiptist í hverfi eftir mannvirðingarstigum, aðalsmenn og ættingjar og í austur og vestur við Forboðnu borgina og allir hinir í norður og því norðar sem þeir voru lægra settir. Auðvitað bjó enginn fyrir sunnan nafla alheimsins, þeas.í suður innan borgarmúranna sem hann lét reisa, því varla hefur verið hægt að elta vitleysuna út yfir öll þjófamörk.

Þetta er þó eini staðurinn af öllum þeim mannvirkjum sem ég hef séð og lýst, þar sem lifandi fólk bjó, utan hallarinnar á Torgi hins h........friðar að ég best veit, byggðist þó upp á nákvæmlega sama hátt og grafhýsin, pupullinn að fyrsta hliði og síðan fækkaði þeim sem höfðu aðgang snarlega, þar til komið var að innstu sellu, þar sem hann hlýtur að hafa setið ósköp einmanna blessaður karlinn. Það er örugglega ekki auðvelt að vera nafli alheimsins.

Ég vorkenni þó meira konunum hans sem ekki voru álitnar færri en 300. Þær voru færðar til borgarinar og fengu aldrei að fara þaðan aftur, þó þær fengju sumar aldrei augum litið þennan ástmann sinn, sem eftir málverkum og gömlum teikningum að dæma var hinn mesti rindill og í raun alveg stórhlægilegur. Þarna þurftu þær að dvelja ævina út, með reyrða fætur og til þess að fá einhverja hreyfingu, af því það var þröngt á þingi eða í búri, höfðu þær kaðla til að príla í og láta reyna á aðra vöðva líkamans en fæturna, svo þær fengju ekki blóðtappa og dyttu niður steindauðar áður en ástmögurinn mikli birtist, ef hann þá birtist á annað borð. Jæja stelpur, var einhver að kvarta? Ég gat nú ekki stillt mig um að kaupa póstkort með mynd af þessu glæsimenni, sem á svo stóran þátt í menningarsögu Kína.

Þetta er svosem allt sagt án ábyrgðar en þó með bestu vitund. Eitt verð ég þó að taka fram, að Ming keisari hinn fyrsti hlýtur að hafa verið ákaflega klókur maður. Áður en hann færði sig úr innstu sellu í þá næstu fyrir framan til að hitta ráðgjafa sína, sem flestir voru geldingar, því hverjum öðrum var treystandi fyrir þessum 300 konum, flestum í kynsvelti, og þegar hann þurfti að skreppa af bæ, kallaði hann þá yfir í helgidóminn, þe. innsta hring. Þakið hafði hann látið gera með stórum opnanlegum gluggum, gólfið með háglansandi gullhúð og spegla í loftinu. Hann kallaði aldrei á þá nema í sólskini og var þá í gulum fötum, með gluggana opna og þegar sólin skein inn á gullgólfið og endurkastaðist á speglana lýstist hann upp í gullnum ljóma. Þarf nokkur að efast um áhrifin sem þetta hefur haft á karlagreyin, að sjá alvald tilverunnar í gullnum ljóma með stóran geislabaug? Eigum við ekki bara að segja, að hafi einhver þeirra reynst laungr.... hafi hann örugglega misst alla náttúru á stundinni við þessa, geislandi sýn, þegar keisararindillinn breyttist allt í einu í guðlega veru.

Það er nú það, ég hef séð, eins og ábyggilega mörg ykkar, myndir af þessu öllu innandyra, en engum er hleypt þarna inn í dag, þannig að maður er í sömu stöðu og pupullinn forðum og verður bara að standa utandyra og gera sér í hugarlund hvernig þetta var og er nú alltsaman. Þó hefur nútímafólk það forskot að fá að ganga í gegn um öll hliðin og virða þetta fyrir sér, sem er vel þess virði. Þessa borg í borginni, ásamt öllu því sem inni er, létu Mao og hans menn í friði, guði sé lof.

Þetta er að verða alllangt svo ég ætla að teygja lopann aðeins og ljúka ferðasögunni í næsta pistli. Við erum farin að hugsa til hreyfings, svona á rólegum nótum þó, enda ekki nema uþb. mánuður eftir af dvölinni og maður að reyna að koma einhverju í verk áður en heim er haldið. Þetta er góð tilfinning og ég farin að hlakka til að hitta alla heima á gamla góða Íslandi, en í raun líka að koma hingað aftur í haust ef guð lofar. - Með bestu kveðju. Bergljót Gunnarsdóttir, ekkisagnfræðingur.